Podwyżka opłat e-TOLL od 1 grudnia 2025. Nowe płatne drogi w Polsce

Od grudnia 2025 r. kierowców ciężarówek i firm transportowych czekają istotne zmiany w systemie e-TOLL. Ministerstwo Finansów zapowiada podwyżkę stawek nawet o 40% oraz włączenie do sieci płatnych kolejnych 645 km dróg krajowych. Nowe przepisy oznaczają wyższe koszty operacyjne i konieczność aktualizacji budżetów przewoźników.

 

System e-TOLL - jak działa i kogo obejmuje

 

Zasady poboru opłat w Polsce

System e-TOLL to elektroniczny system poboru opłat drogowych w Polsce, zarządzany przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową. Wprowadzony w 2021 r., zastąpił wcześniejszy viaTOLL, obejmując sieć dróg krajowych i autostrad zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Pobór odbywa się automatycznie - kierowcy korzystają z urządzeń pokładowych lub aplikacji, które przekazują dane geolokalizacyjne do systemu. Dzięki temu możliwe jest naliczanie opłat elektronicznych bez konieczności zatrzymywania się na bramkach.

System opiera się na zasadzie, że przejazd pojazdów o masie powyżej 3,5 t po wyznaczonych trasach wymaga uiszczenia należności w oparciu o długość trasy, kategorię drogi i klasę emisji spalin. To rozwiązanie jest elementem systemu pobierania opłat drogowych, którego celem jest utrzymanie infrastruktury oraz generowanie wpływów dla budżetu państwa. Według MF, wirtualne bramownice systemu obejmują obecnie ok. 5225 km dróg krajowych i autostrad, a łączna sieć ma docelowo objąć 5869 km dróg najwyższej klasy.

Obecne stawki i sieć płatnych dróg

W ramach systemu e-TOLL obowiązują różne stawki, w zależności od kategorii pojazdu, klasy emisji spalin (Euro) i rodzaju drogi (A, S, DK). Wynoszą one obecnie średnio od 0,16 zł do 0,65 zł za km, przy czym zmianie ulegnie również bazowa stawka. Projekt rozporządzenia w tej sprawie został już wpisany do wykazu prac legislacyjnych Ministerstwa Finansów, jednak szczegółowe stawki i lista nowych odcinków nie zostały jeszcze oficjalnie potwierdzone.

Obecna sieć dróg płatnych obejmuje drogi A i S, a także część dróg krajowych. Wśród nich znajdują się m.in. odcinki A2, A4, S8 i S7. Administracja rządowa podkreśla, że rozszerzenie jest kontynuacją polityki obejmowania nowo wybudowanych dróg najwyższej klasy opłatą za przejazd pojazdów ciężarowych, co ma zapewnić stabilne wpływy oraz sprawiedliwszy system utrzymania infrastruktury.

Planowana podwyżka opłat drogowych i rozszerzenie sieci e-TOLL obejmą kolejne trasy o dużym natężeniu ruchu.

 

Dlaczego Ministerstwo Finansów planuje rozszerzyć system opłat?

 

Cele i możliwe korzyści dla budżetu

Według informacji przekazywanych przez Ministerstwo Finansów oraz Krajową Administrację Skarbową, planowane rozszerzenie systemu e-TOLL o kolejne 645 kilometrów dróg ma na celu zwiększenie wpływów z opłat drogowych oraz objęcie nowymi należnościami tras o rosnącym natężeniu ruchu ciężarowego. Resort wskazuje, że system jest jednym z kluczowych elementów finansowania utrzymania infrastruktury drogowej w Polsce.

Dzięki rozszerzeniu, wpływy z opłat mogą wzrosnąć, co pozwoli na finansowanie budowy nowych dróg oraz modernizację istniejących. Z danych z ostatnich lat wynika, że tylko w 2023 r. e-TOLL wygenerował ponad miliard złotych wpływu, który trafił do Krajowego Funduszu Drogowego. Planowane zmiany mogą zwiększyć wpływy do budżetu nawet o kilkadziesiąt procent rocznie, choć dokładne prognozy finansowe nie zostały jeszcze opublikowane.

Rozszerzenie sieci dróg o kolejne 645 km

Zgodnie z założeniami przedstawionymi przez resort, od grudnia 2025 r. sieć dróg objętych elektronicznym systemem poboru opłat ma zostać rozszerzona o 645 km dróg, w tym część nowo oddanych tras.

W praktyce oznacza to, że sieć obejmie kolejne odcinki dróg zarządzanych przez GDDKiA. Wśród potencjalnych tras wymienia się fragmenty autostrad i dróg ekspresowych, m.in. S19 oraz A1, jednak pełna lista nie została jeszcze potwierdzona. Konsultacje międzyresortowe już się zakończyły, a projekt nowelizacji został przekazany do Rządowego Centrum Legislacji. Ostateczny komunikat Ministerstwa Finansów z potwierdzoną listą odcinków i nowymi stawkami spodziewany jest w czwartym kwartale 2025 r.

Podwyżka stawek e-TOLL - co może się zmienić od grudnia 2025

 

Możliwe scenariusze i prognozy zmian

Ministerstwo Finansów zapowiedziało już nowelizację rozporządzenia, która ma wejść w życie 1 grudnia 2025 r. Zgodnie z informacjami branżowymi i analizami opartymi na dokumentach resortu, stawki e-TOLL mogą wzrosnąć nawet o 30-40%, co oznacza największą korektę od czasu wprowadzenia systemu. Celem podwyżki jest dostosowanie opłat do rosnących kosztów utrzymania infrastruktury i inflacji w sektorze budowlanym.

Źródła sugerują, że obie zmiany będą częścią jednej nowelizacji obejmującej zarówno rozszerzenie sieci płatnych dróg, jak i nowe zasady naliczania opłat elektronicznych. Szacunki oparte na danych GDDKiA i MF sugerują, że po podwyżce stawki mogą wynosić średnio od 0,20 do 0,75 zł za kilometr, w zależności od kategorii pojazdu i klasy emisji spalin.

Trzeba jednak podkreślić, że są to szacunki niepotwierdzone oficjalnie - ich realizacja będzie zależeć od ostatecznych zapisów rozporządzenia. Ostateczny kształt zmian ma zostać przedstawiony do konsultacji w Rządowym Centrum Legislacji.

Wpływ wyższych stawek na przewoźników i koszty przejazdów

Dla firm transportowych nawet niewielka podwyżka może oznaczać zauważalny wzrost kosztów operacyjnych. Przy obecnym poziomie opłat szacunkowy koszt przejazdu pojazdu ciężarowego (powyżej 3,5 t) trasą Warszawa-Katowice wynosi ok. 150 zł, przy przejeździe odcinkami objętymi systemem e-TOLL. Po grudniowej podwyżce i rozszerzeniu sieci koszt może wzrosnąć o ok. 25-40 zł, w zależności od klasy emisji pojazdu.

Przewoźnicy obawiają się, że wyższe opłaty mogą wpłynąć na konkurencyjność sektora i wymuszą aktualizację cenników frachtów. Zmiana ma zapewnić bardziej sprawiedliwy podział kosztów utrzymania infrastruktury pomiędzy wszystkich użytkowników dróg.

Niektórzy eksperci wskazują też, że zmiany mogą przyspieszyć inwestycje w pojazdy niskoemisyjne, które w przyszłości mogą zostać objęte ulgami w systemie opłat drogowych. To wpisuje się w długofalową politykę obejmowania nowo wybudowanych dróg najwyższej klasy opłatą i promowania bardziej ekologicznego transportu.

Warto przypomnieć, że brak aktywnego urządzenia e-TOLL lub niewłaściwe rozliczenie przejazdu może skutkować karą administracyjną od 250 do nawet 1500 zł. Kontrole prowadzone są nie tylko przez Inspekcję Transportu Drogowego, ale również z wykorzystaniem mobilnych punktów kontroli i radiowozów wyposażonych w kamery automatycznie rozpoznające tablice rejestracyjne.

 

Jak przygotować firmę transportową na zmiany

 

Planowanie tras i budżetów

W związku z planowanymi zmianami, firmy transportowe powinny już teraz rozpocząć analizę wpływu nowych opłat drogowych na swoje budżety. Wstępne kalkulacje pokazują, że wzrost kosztów może sięgnąć od kilku do kilkunastu procent, szczególnie w przypadku przewoźników obsługujących trasy przebiegające przez nowe drogi.

Dobrym rozwiązaniem jest przygotowanie symulacji tras z wykorzystaniem map e-TOLL lub danych GDDKiA, by oszacować, które z planowanych kolejnych 645 kilometrów mogą wpłynąć na codzienne operacje firmy. Pomocne są również urządzenia i aplikacje telematyczne, np. od widziszwszystko, integrujące się z systemem poboru opłat, które pozwalają automatycznie monitorować trasy i koszty w czasie rzeczywistym.

Warto uwzględnić potencjalny wzrost opłat drogowych przy podpisywaniu nowych kontraktów na rok 2026, dodając do umów klauzule waloryzacyjne - zwłaszcza tam, gdzie długoterminowe zlecenia mogą zostać obciążone wyższymi kosztami dla pojazdów o masie powyżej 3,5 t.

Gdzie śledzić aktualne decyzje i projekty przepisów?

Aby uniknąć zaskoczenia, przewoźnicy powinni regularnie śledzić źródła oficjalne:
 

• Ministerstwo Finansów - zakładka „e-TOLL” oraz komunikaty dotyczące zmian w systemie opłat drogowych,

• Rządowe Centrum Legislacji (RCL) - sekcja „Wykaz prac legislacyjnych”, gdzie pojawia się projekt nowego rozporządzenia o stawkach,

• Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) - aktualizacje o nowo wybudowanych drogach najwyższej klasy, które mogą zostać objęte systemem,

• Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) - informacje o integracji urządzeń pokładowych i zmianach technicznych w ramach systemu e-TOLL.

 

Co dalej z systemem e-TOLL w Polsce?

 

Potencjalne kierunki rozwoju i kolejne etapy zmian

Rozszerzenie sieci płatnych dróg w Polsce od 1 grudnia br. to dopiero początek długofalowych zmian w krajowym systemie poboru opłat drogowych. Z zapowiedzi Ministerstwa Finansów wynika, że kolejnym etapem będzie dalsza cyfryzacja systemu, obejmująca automatyczne rozliczanie i integrację z systemami flotowymi przewoźników.

Planowane rozszerzenie o kolejne fragmenty dróg krajowych jest zgodne z unijną polityką obejmowania nowo wybudowanych dróg opłatą za przejazd ciężarówek. Według komunikatu resortu, zmiany te mają zapewnić stabilne wpływy z opłat oraz umożliwić finansowanie dalszej budowy nowych dróg.

Po roku 2026 eksperci przewidują dalszy rozwój systemu, m.in. wprowadzenie ulg dla pojazdów niskoemisyjnych, bardziej elastycznych modeli rozliczania tras oraz integracji z europejskimi systemami e-poboru opłat. Możliwe też, że część obecnie bezpłatnych odcinków zostanie włączona do sieci płatnej, co zwiększy jej długość do ponad 6000 km.

Dla przewoźników oznacza to konieczność stałego dostosowywania się do zmian - zarówno w zakresie technologii, jak i planowania tras. Warto więc traktować obecne rozszerzenie systemu e-TOLL nie jako jednorazową korektę, lecz jako element większej transformacji sposobu finansowania infrastruktury drogowej w Polsce.